De aanleiding voor het hier gerapporteerde onderzoek is de reconstructie van de N560 te Helden en Maasbree. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Provincie Limburg, afdeling Provinciale Wegen. Bij het bureauonderzoek is vastgesteld dat in de directe en zeer directe omgeving van het te reconstrueren wegdeel diverse archeologische vindplaatsen in het verleden zijn aangetroffen. Zo ligt er onder andere op 5 meter afstand, westelijk van het tracé een grafheuvel uit het laat neolithicum met een mogelijk bijbehorend en aansluitend grafveld. Mede hierdoor geldt voor het tracé een zeer hoge archeologische trefkans. Enkel in het zuidelijke gedeelte ter hoogte van de Zandstraat geldt een lagere archeologische verwachting.
De archeologische begeleiding heeft plaatsgevonden van 6 tot en met 15 oktober en 17 tot en met 21 november 2008. Het onderzoek is uitgevoerd volgens de uitgangspunten en randvoorwaarden zoals vastgelegd in het Programma van Eisen (PvE) dat is opgesteld door drs. N.T.D. Eeltink. Dit PvE is getoetst en goedgekeurd door de bevoegde overheid, de Provincie Limburg.
Gedurende het onderzoek is gebleken dat er ook vervanging van het wegdek over het hele traject plaats zou vinden waarbij de onderliggende bodem tot op een diepte van 0,5 tot 0,7 meter door de noodzakelijke graafwerkzaamheden weggegraven wordt. Hierdoor moest ad hoc vastgesteld worden of ook hierbij archeologische begeleiding noodzakelijk is. Door middel van 112 boringen is vastgesteld hoe de bodemopbouw direct onder dit wegdek eruit ziet en in welke mate wij te maken zouden krijgen met intacte / onverstoorde grondlagen en welke gedeeltes reeds verstoord zijn waarbij juist geen archeologische begeleiding noodzakelijk zou zijn. De boringen zijn doorgezet tot in de C-horizont. Aan de hand van deze boringen zijn in totaal zes delen van het wegtracé aangemerkt voor onderzoek, gefotografeerd en gedocumenteerd. De zes aangelegde werkputten zijn tot maximaal 70 cm onder maaiveld gegraven. Tevens zijn direct langs het wegtracé graafwerkzaamheden ten behoeve van de aanleg van een riool begeleid. De rioolsleuven zijn circa 140 cm diep gegraven.
Tijdens het onderzoek zijn slechts enkele archeologische grondsporen aangetroffen waaronder een greppel en vier onduidelijke sporen die mogelijk prehistorische paalsporen kunnen zijn. Verder zijn (sub)recente sporen aangetroffen in de vorm van recente verstoringen en ploegsporen, die al vanaf de bouwvoor tevoorschijn kwamen. Er zijn vier fragmenten handgevormd prehistorisch aardewerk verzameld, met een datering in de late bronstijd tot late ijzertijd. Deze vondsten zijn afkomstig uit de natuurlijke ondergrond van werkput 4 en zijn verzameld tijdens de aanleg van het vlak. Werkput 4 ligt nabij een monument van hoge archeologische waarde. Het betreft een terrein met sporen van bewoning (vuursteenvindplaats) uit het laat- paleoliticum en sporen van begraving (een grafheuvel en mogelijk een grafveld) uit respectievelijk het laat- neolithicum en de late bronstijd-ijzertijd. Mogelijk zijn de vondsten afkomstig van dit monument. Mogelijk behoren de sporen tot een grotere, reeds afgegraven nederzetting uit dezelfde periode. De vondsten en paalsporen liggen op één van de vier aangetroffen hoogtes in het landschap (dekzandkoppen) die zijn aangetroffen in het wegtracé. Op deze hooggelegen gebieden ligt de C-horizont aan de oppervlakte. Op vijf plekken binnen het wegtracé bevinden zich laagtes in het landschap. In deze laagtes duikt de C-horizont tot maximaal 1 meter diepte, onder een dikke A-horizont. Op de dekzandkoppen zijn weinig tot geen archeologische sporen gevonden, terwijl deze gebieden aantrekkelijk zijn geweest voor bewoning (hoog en droog). Waarschijnlijk is het landschap onder het wegtracé geëgaliseerd, waarbij de eventuele aanwezige sporen op de koppen zijn vergraven.
