In opdracht van de heer Van Lith heeft BAAC bv (onderzoeks- en adviesbureau voor Bouwhistorie, Archeologie, Architectuur- en Cultuurhistorie) te ‘s-Hertogenbosch een proefsleuvenonderzoek, een opgraving en een archeologische begeleiding uitgevoerd in het plangebied Steengraaf, De Twee Torens te Erp, gemeente Veghel. De aanleiding voor het onderzoek is de sloop van bestaande bebouwing en de realisatie van nieuwbouw. In eerste instantie vindt in het zuidelijke deel van het plangebied (het onderzoeksgebied) alleen de realisatie plaats van zeven grondgebonden woningen.Tijdens een eerder uitgevoerd bureauonderzoek is geconcludeerd dat voor het plangebied een hoge verwachting geldt voor resten uit de periode van het neolithicum tot en met de middeleeuwen. Deze hoge verwachting is tijdens een verkennend booronderzoek getoetst. Hierbij is geconstateerd dat de bodemopbouw in het onderzoeksgebied intact is. Daarnaast zijn in enkele boringen archeologische indicatoren aangetroffen in de vorm van aardewerk uit de volle middeleeuwen. Het proefsleuvenonderzoek dat hier opeenvolgend is uitgevoerd, heeft een vindplaats uit de ijzertijd opgeleverd. Op basis van dit laatst uitgevoerde onderzoek is besloten om de ijzertijd vindplaats ex situ te behouden in de te verstoren zones (de te bebouwen gedeeltes) en in situ in de delen die niet verstoord gaan worden (zoals de parkeerplaatsen).Tijdens de opgraving en de archeologische begeleiding, die het onderwerp zijn van deze rapportage, zijn op de overgang van een hoger gelegen dekzandrug naar een zijdal van de Aa bewoningssporen uit de ijzertijd gevonden. Deze bewoningssporen bestaan onder andere uit twee structuren, enkele clusters paalkuilen en kuilen. Op basis van vergelijkbare exemplaren uit de ijzertijd bij andere opgravingen, zoals Someren-Waterdael en Breda-Huifakker, is structuur 1 geïnterpreteerd als bijgebouw. Structuur 2, die overeenkomsten vertoont met type Oss 4, is geïnterpreteerd als hoofdgebouw. Gezien de oriëntatie van de structuren is het aannemelijk dat deze onderdeel uitmaken van één erf dat is gedateerd in de vroege-midden-ijzertijd. Ten noordoosten van beide structuren is een kuil aangetroffen met daarin een houtskoolrijke laag. Mogelijk betreft het hier een houtskoolmeiler. Op basis van houtskoolanalyse is echter niet eenduidig te beweren dat de kuil inderdaad een houtskoolmeiler is, maar het is ook niet uit te sluiten. In het zuiden van het onderzoeksgebied is een depressie aangetroffen, die de zuidelijke begrenzing van de vindplaats lijkt te zijn. In deze depressie is vondstmateriaal uit de Romeinse tijd aangetroffen. Ook is in een smalle greppel, ten noorden van de twee structuren uit de ijzertijd, een fragment Romeins aardewerk aangetroffen. Vindplaatsen uit de Romeinse tijd zijn niet bekend in de nabije omgeving van het plangebied. Mogelijk is het aardewerk een aanwijzing voor activiteiten in dit gebied in de Romeinse tijd.De begrenzing van de vindplaats is, behalve in zuidelijke richting, tijdens het onderhavige onderzoek niet aangetroffen. Naar verwachting lopen de sporen in westelijke, noordelijke en oostelijke richting verder. Op basis van de resultaten van het onderhavige onderzoek blijft de verwachting in het noordelijke deel van het plangebied, dat nog niet is onderzocht, hoog op het voorkomen van archeologische resten uit de ijzertijd tot en met de middeleeuwen. Daarnaast zijn het in het uiterste noordelijke deel van het plangebied, op basis van historisch kaartmateriaal, resten van historische bebouwing te verwachten. Hoewel in het noordelijke deel van het plangebied nog bebouwing aanwezig is, zal deze zeer waarschijnlijk een beperkte funderingsdiepte hebben waardoor eventuele sporen bewaard gebleven kunnen zijn. Wanneer in het noordelijke deel van het plangebied fase 2 van de nieuwbouw wordt gerealiseerd, wordt geadviseerd een proefsleuvenonderzoek uit te voeren. Voorafgaand aan het onderzoek dient de bestaande bebouwing uitsluitend bovengronds te worden gesloopt.

Issued: 2015-07