BAAC heeft een archeologisch vooronderzoek in de vorm van een bureauonderzoek uitgevoerd in het plangebied Johannahoeve 2 te Oosterbeek, gemeente Renkum. Aanleiding voor het onderzoek is de aanvraag van een omgevingsvergunning ten behoeve van het realiseren van nieuwbouw en de aanleg van wegen in het plangebied.
Op de geologische kaart ligt het plangebied duidelijk op de stuwwal, met gestuwde afzettingen bestaande uit pleistoceen rivierzand en grind. Dino-boringen uit de omgeving bevestigen dat. Op de geomorfogische kaart staat die stuwwal aangegeven in het plangebied. Naast de stuwwal wordt het plangebied echter ook doorsneden door een droogdal dat zowel op de geomorfologische kaart als op het AHN duidelijk zichtbaar is. Bodemkundig is sprake van holtpodzolgronden. Er liggen geen zones met ontgrondingsvergunningen in het plangebied.
Het plangebied ligt op de kaart van De Man uit 1807 deels op akkerland en deels in bos op de stuwwal in het gebied met het toponiem Dreijen. In het gebied Dreijen (ook Drijen of Dryen genoemd) lag in 1305 een landgoed van de Commanderije van Sint-Jan te Arnhem. Dit bezit, waartoe ook deels het plangebied behoorde, komt in de periode 1400-1600 in handen van de Sint-Nicolaasbroederschap te Arnhem.
Uit andere historische kaarten en historische gegevens uit de 19e en 20e eeuw blijkt dat het plangebied in de periode 1811-1832 in een gevarieerd landschap lag van bos, heide, bouwland en grasland. In de 20e eeuw is dat landschap geleidelijk omgevormd naar een landschap met, naast bebouwing, alleen bos en grasland en een strook bos c.q. een houtwal in de oostelijke grens. In het plangebied werd in 1886 een jagershuis gebouwd dat later landhuis Waldfrieden op een landgoed, genaamd Johannahoeve, werd. Vervolgens werd in 1931 een modelboerderij op het landgoed Johannahoeve gebouwd. In 1955 werd het missiehuis Vrijland van Mill Hill gebouwd. Dat missiehuis is in de loop der jaren verbouwd en uitgebreid tot wat het nu is. In de Tweede Wereldoorlog lag het plangebied in een zone waar tijdens de Slag om Arnhem hevig is gevochten.
Uit het bouwdossieronderzoek blijkt dat het te slopen carrévormige gebouw op het terrein de bodem 1,11-4,40 m -mv heeft verstoord. Het overgrote deel heeft de bodem 1,11-1,15 m -mv diep verstoord. Plaatselijk, door de aanleg van kelders en een liftschacht, is de bodem dieper verstoord. Daarnaast is er binnen het carré een vijver aangelegd.
In het onderzoeksgebied rondom het plangebied zijn diverse vindplaatsen en onderzoeksresultaten aan het licht gebracht. Op circa 350 m ten oosten van het plangebied is vuursteen gevonden uit de prehistorie, zonder een meer nadere datering. In het noorden op de rand van het plangebied en op circa 75 m ten noorden van het plangebied, liggen grafheuvels uit het neolithicum of bronstijd. Die grafheuvels kunnen dezelfde zijn als heuvels afgebeeld op een kaart uit 1802-1812. Op circa 350 m ten oosten van het plangebied zijn bij een veldkartering twee concentraties slak, ovenwand en houtskool gevonden die wijzen op ijzerproductie uit de late middeleeuwen A (de volle middeleeuwen).
Op basis van het voorgaande geldt voor de onverstoorde delen van het plangebied een hoge verwachting voor het paleolithicum tot en met de nieuwe tijd in het droogdal in het plangebied en een middelhoge verwachting voor het paleolithicum tot en met de nieuwe tijd buiten het droogdal in het plangebied. Voor de Tweede Wereldoorlog geldt een hoge verwachting in het hele plangebied in onverstoorde delen.
Hoewel er sprake is van een hoge tot middelhoge archeologische verwachting voor het plangebied, maken de gegevens uit de bouwdossiers duidelijk dat grote delen van het plangebied tot op grote diepte (> 1 m -mv) verstoord zijn. Gezien de aard van de te verwachten sporen en vondsten is het onwaarschijnlijk dat er
onder de te slopen gebouwen nog intacte resten aanwezig zijn. Het voorstel is dan ook om deze delen van het plangebied vrij te geven. Geadviseerd worde een proefsleuvenonderzoek uit te voeren ter plaatse van het bouwvlak, buiten de huidige bebouwing en de aan te leggen wegen indien de verstoring dieper reikt dan 0,3 m -mv.
Adobe acrobat document, 9.0
