Naam Amin Ngoesman Soekatma (alias Oesje)Achternaam SoekatmaGeboorteplaats KoewarasanGeboortedatum 10 maart 1957Woonplaatsen Suriname 1957 - 1978; Nederland 1978 -Toen ik drie maanden oud was, was iedereen in het dorp ziek, ook mijn familie. Iedereen was bang dat ik ook ziek zou worden. Toevallig woonde daar in de buurt een ouder echtpaar: Mba Rakimin en Mba Sarijah. Ze vonden mij zielig en boden mijn ouders aan om mij te verzorgen. Ze raakten aan mij gewend en op gegeven moment vroegen ze aan mijn ouders of ze mij mochten houden. Zodoende ben ik de eerste 15 jaar van mijn leven door hen grootgebracht. We woonden op Santopolder.Santopolder was indertijd een soort proefstation: een plaats waar bacoven (bananen) geplant werden. Voor zover ik het me kan herinneren woonden er 12 gezinnen.Op Koewarasan, een Javaans dorp even verderop, had je een ontmoetingsplaats waar jonge mensen bij elkaar kwamen. Dat was aan de grote weg bij twee grote manjabomen. Elke avond was ik daar. Mijn ouders begrepen dat niet, ze vroegen altijd wat ik daar deed. Ze dachten dat ik alleen maar wat rondhing, maar eigenlijk was het nuttig om daar te zijn. Je krijgt informatie van anderen, je hoort dingen. Aan het begin werd ik door de jongens van Koewarasan niet geaccepteerd, want ik kwam uit Santo. Maar toen hoorden ze dat ik kon zingen. Een zekere Ngalimin vroeg me of ik mee wilde oefenen met de band. Ze hadden een eigen zanger nodig. Ik was blij, eindelijk kon ik meedoen. Het werd een succes en daarna werd ik direct geaccepteerd. En zo heb ik mijn plek gevonden op Koewarasan.Op school ging het niet goed. Ik kreeg ruzie met een leraar en werd weggestuurd. Als je in een dorp woont, en je gaat niet meer naar school, dan is dat moeilijk. Ik moest werk gaan zoeken, dus ik moest wel naar de stad. Gelukkig had ik de muziek.Ngalimin, die in onze band speelde, was goed bevriend met Willem Soediono, de pindakaas fabrikant. Hij had een feest georganiseerd en had Soediono uitgenodigd. Ik moest zingen die avond en Soediono was waarschijnlijk onder de indruk, want wij werden uitgenodigd om in de stad te spelen. Door Willem heb ik mijn horizon kunnen verbreden. Door hem begonnen mijn kansen in de stad en kon ik weg uit Koewarasan.Twee gebeurtenissen beschouw ik als hoogtepunten van mijn carrière. Het eerste was het lied dat ik schreef bij mijn afscheid van Suriname. Toen ik het groen licht kreeg van mijn zwager en zus om naar Nederland te komen, heb ik een lied geschreven: Selamat Tinggal (Vaarwel). Het was bedoeld om afscheid te nemen van mijn ouders, mijn familie, vrienden en van Suriname. Ik was jong en besefte niet goed wat voor effect dat lied zou hebben. Alle mensen die naar Nederland vertrokken, vroegen om dat lied. Dit heeft wel indruk op mij gemaakt. Dat een lied zo kan leven. Mijn moeder kon het niet aanhoren, zij werd ziek als zij het hoorde. Maar het werd veel gedraaid en al wilde zij het niet: als de buren de radio aan hadden, hoorde ze het toch. Toen ik jong was begreep ik dat niet, maar ik besefte me pas later hoe pijnlijk dit lied voor haar is geweest. Al haar kinderen vertrokken naar Nederland. Het is tresna (liefde), weet je?Het andere hoogtepunt was de Tribute die in 2008 op initiatief van Harvey Chen (manager van Harvey’s Combo) voor Rachmad Amatsam, Eddie Assan en mij werd georganiseerd. Wij mochten naar Suriname. Ik had me er niet zoveel bij voorgesteld, maar het was heel groots en indrukwekkend. Wij kregen de waardering voor al die jaren dat we onze bijdrage hebben geleverd aan de muziek. Wij werden door de Surinaamse regering gehuldigd en onderscheiden. En alle artiesten in Suriname deden mee: zij zongen en speelden onze liederen. Wij zaten en luisterden naar onze eigen liedjes. Dat was geweldig.
Datum interview niet bekend. Het volledig interview zoals het als PDF in EASY is opgeslagen, bevat veel aanvullende informatie, die door de heer Soekatma na het interview is verstrekt; deze informatie staat niet op de geluidsopname.
Tot aan 1939 werden circa 33.000 Javanen naar Suriname overgebracht. Na hun contractperiode vestigde de meerderheid zich in Suriname. Slechts een minderheid keerde terug naar Indonesië. De meest beschreven terugkeer is de georganiseerde repatriëring in 1954 van circa 1000 personen naar Indonesië. Deze bestond uit Javaanse ex-contractarbeiders en hun in Suriname geboren (klein)kinderen. Tegen beter weten in kwamen zij niet terecht op Java, maar in Tongar, een plaatsje in West-Sumatra. Daar bleven de meesten niet lang. Hun zoektocht naar een beter leven bracht hen naar andere plaatsen in Indonesië: Pekanbaru, Padang, Medan, Jambi, Jakarta, maar ook opnieuw naar Suriname.Veel minder bekend is de groepsmigratie in 1953 van enkele tientallen Javanen naar het buurland Frans Guyana. Vermoedelijk zijn tot aan het eind van de jaren 60 nog meer personen in groepsverband naar Frans Guyana vertrokken. Tijdens de Surinaamse binnenlandse oorlog weken ook Javanen, vooral vanuit Moengo en Albina, naar Frans Guyana uit. Volgens de Franse bevolkingsgegevens van 2005 wonen momenteel zo’n 1900 Javanen in Frans Guyana.De meest recente omvangrijke landverhuizing van Javaanse Surinamers vond plaats vóór de onafhankelijkheid van Suriname in 1975, dit keer uit Suriname naar Nederland. In de ban van politieke leiders die van mening waren dat de onafhankelijkheid niet goed zou uitpakken voor de positie van de Javanen, vertrokken circa 22.000 Javanen naar Nederland. Onder hen bevonden zich ook degenen die het eerder hadden geprobeerd in Indonesië en in Frans Guyana.Deze meervoudige migratie van de Surinaamse Javanen, is het onderwerp van het levensverhalen project Javaanse Migratie en Erfgoedvorming in Suriname, Indonesië en Nederland. Om van de meervoudige migratiebewegingen en de persoonlijke ervaringen van de Javaanse migranten een helder beeld te krijgen, is een oral history-project opgezet rondom migratie en erfgoedvorming onder de Javanen in Suriname, Indonesië en Nederland.Aan dit project werkten het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) en de Stichting Comité Herdenking Javaanse Immigratie (STICHJI) samen.De interviews zijn te beluisteren op de website van Javanen in Diaspora, de metadata en de samenvattingen van de interviews zijn opgeslagen in EASY.
