Getuigen Verhalen, Kamp Amersfoort, interview 049

DOI

Geïnterviewde (1924) komt naar eigen zeggen uit een politiek bewust nest van 'rooie rakkers' die de veranderingen in de tijd bewust aan zien komen, o.a. door de instroom van Joden vanuit Duitsland. Hij heeft zijn vrouw leren kennen bij de Arbeiders Jeugd Centrale (AJC) en De Rode Wachter die in het begin van de oorlog werd verboden. Hierdoor moesten politieke activiteiten illegaal plaatsvinden onder een andere noemer, bijv. lekenspel bij de speeltuinvereniging. Hij kwam pas op 14-jarige leeftijd van de lagere school en werd aangenomen bij een bedrijf dat complete standbouw en evenementen verzorgde. Eerst werkte hij er als timmermansleerling en later als decorschilder. Hij zou 43 jaar bij dit bedrijf werkzaam blijven totdat het moest sluiten door inkrimping van de werkzaamheden. In de grafische industrie heeft geïnterviewde uiteindelijk zijn pensioenleeftijd gehaald. Vanaf zijn 19e levensjaar dook hij onder in Zutphen om aan de Arbeitseinsatz te ontkomen, maar keerde na enige tijd terug naar Amsterdam. Bij zijn aanstaande schoonouders werd hij vervolgens opgepakt door verraad van diamantslijpers waar zijn vader werkte. Geïnterviewde werd afgevoerd naar de De Ruyterkade en na verhoor overgebracht naar de gevangenis Weteringschans. Na ongeveer 5 weken werd hij overgebracht naar Amersfoort na de verbouwing van het kamp eind 1943 en op 13 juli 1944 vrijgelaten na fictieve afkeuring door een arts uit Hoevelaken. Geïnterviewde beschrijft gedetailleerd de werkwijze van de diverse werkcommando’s die hij moest doorlopen vanaf het marcheer commando (de hele dag lopen over de appèlplaats) via Alba en het houtcommando (perfecte blokjes met de bijl maken voor de gasgenerator), waarbij hij de indruk kreeg dat de bewakers zelf ook hun handeltje bedreven! Uiteindelijk kwam hij bij het NSF-commando terecht (Philips) waar hij meewerkte aan de bakken die in vrachtwagens en tanks werden geplaatst voor de communicatie. Het grote voordeel van dit commando was natuurlijk de veilige omgeving, maar ook de extra portie warme maaltijd die dagelijks vanuit Hilversum werd aangevoerd. Hij vertelt over de werking van het prikkeldraad commando en was getuige van vele persoonlijke bestraffingen van medegevangenen. Na zijn vrijlating keerde hij terug naar Amsterdam en werd hij tewerkgesteld in Haarlem bij scheepswerf Nautic voor de fabricage van snelle aluminium boten. Na een periode van ziekte is hij niet teruggekeerd bij het bedrijf, vervolgens heeft hij de Hongerwinter in Amsterdam overleefd. Geïnterviewde heeft meegeholpen bij de organisatie van de bevrijdingsfeesten in de Concertzaal in Amsterdam door een bijdrage aan timmerwerk en schilderwerkzaamheden aan de ornamenten.

Nationaal Monument Kamp Amersfoort, op de grens van Leusden en Amersfoort, is een van de drie bekendste Nederlandse herinneringscentra. In de periode 1941 tot 1945 hebben ongeveer 37.000 gevangenen voor korte of langere tijd vastgezeten in dit doorgangs-, tevens strafkamp dat onder direct bevel stond van de SS.In de loop der jaren heeft Nationaal Monument Kamp Amersfoort meer dan 100 oud-gevangenen kunnen interviewen over hun tijd in het kamp tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit zijn bijzondere interviews, die een indrukwekkend inkijkje geven in hoe het leven indertijd was in Kamp Amersfoort. Verhalen over strafappèls, het slechte eten, het wrede regime, maar ook over medegevangenen en hoe je als gevangene probeerde te overleven. Voor zover mogelijk worden alle interviews in de komende tijd beschikbaar gesteld.Het interviewteam:Diete Oudesluijs, Eddy van der Pluim, Dick van den Berg en Karel Kreuning.Team annotatie:Ruud Slabbertje, Ruud Boelen, Jertske Pasman, Siebe de Vries, Leen Bakker, Willem Tjipjes, Aloysius Michielsen, Jan Ulehake, Bram FaberSpraakherkenning:Hetty van Oel, Henny Wind

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-xu4-7bmt
Metadata Access https://ssh.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-xu4-7bmt
Provenance
Creator E. van der Pluijm
Publisher DANS Data Station Social Sciences and Humanities
Contributor L Elemans; D. Oudesluijs; D. van den Berg; H. Wind; S. de Vries; Financier: Willem Nico Scheepstra Stichting te Hoevelaken; Stichting Nationaal Monument Kamp Amersfoort
Publication Year 2018
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact L Elemans (NATIONAAL MONUMENT KAMP AMERSFOORT)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/zip; application/pdf; video/mp4
Size 29727; 53721; 584836619
Version 2.0
Discipline Agriculture, Forestry, Horticulture, Aquaculture; Agriculture, Forestry, Horticulture, Aquaculture and Veterinary Medicine; History; Humanities; Life Sciences; Social Sciences; Social and Behavioural Sciences; Soil Sciences