Plangebied Putveestraat te Montfort, gemeente Roerdalen; archeologisch vooronderzoek: een bureau- en inventariserend veldonderzoek (karterende fase)

DOI

Het plangebied ligt op het terras van Eisden-Lanklaar, in de Jonge Dryas zijn op dit terras stuifduinen afgezet welke zijn opgebouwd uit verstoven rivierzand. In dit rivierzand is als gevolg van bodemkundige processen een moderpodzolgrond gevormd. Nadat de stuifduinen zijn gevormd is het gebied regelmatig bezocht geweest door zogenaamde 'jager-verzamelaars' uit het Mesolithicum (8.800 4.900 voor Chr.). In het uiterste zuidoosten van het plangebied is een lage dichtheid aan artefacten uit deze periode aangetroffen. Deze vindplaats duidt mogelijk op een klein tijdelijk kampementje. Ook in de hierop volgende periode is het plangebied één of meerdere malen bezocht. In de noordwest hoek van het gebied is een gebroken spitskling uit het Midden Neolithicum gevonden. De gebroken spitskling betreft een zogenaamde 'losse vondst' waarvan de context onduidelijk is. Mogelijk is het artefact verloren of in onbruik geraakt tijdens jacht of andere activiteiten die buiten de nederzetting hebben plaatsgevonden (zogenaamde off-site activiteiten). Uit de perioden tussen het Neolithicum en de Late Middeleeuwen zijn geen artefacten aangetroffen. Uit de Late middeleeuwen zijn verschillende aardewerkscherven gevonden. Deze scherven lagen niet in een concentratie maar lagen diffuus verspreid over het plangebied. De diffuse verspreiding van het Laat Middeleeuws aardewerk betekent waarschijnlijk dat het gebied vanaf deze periode als akker in gebruik was. Aardewerkscherven uit de Late Middeleeuwen worden namelijk op praktisch elke oude akker in geringe aantal aangetroffen. Ze worden in verband gebracht met bemesting. Huisvuil (waaronder gebroken vaatwerk) werd namelijk samen met de mest uitgereden over de akkers. Dat het plangebied deel uit maakt van een oud akkercomplex wordt ondersteund door de historische kaarten. Op de Tranchotkaart uit 1804 staat het gebied namelijk ook aangeduid als akkercomplex. Opvallend is het ontbreken van een esdek. Het bodemprofiel op oude akkergronden elders in de zandgebieden van Limburg wordt namelijk gekenmerkt door de aanwezigheid van een esdek. Dit is een dik humeus dek dat is ontstaan als gevolg van plaggenbemesting. Deze mest uit de potstal werd namelijk gemengd met heideof bosplaggen. Door de minerale delen die hier deel van uitmaakte werd het maaiveld geleidelijk (onbedoeld) opgehoogd. Het ontbreken van een esdek is mogelijk te verklaren door het soort plaggen dat gebruikt werd. Mogelijk werden er in de omgeving van Montfort vooral plaggen uit de veelvuldig voorkomende broekgebieden gebruikt. De hiervan afkomstige 'veenachtige' plaggen zijn namelijk arm aan minerale delen. Het ontbreken van archeologische vindplaatsen uit de periode Bronstijd-Vroege Middeleeuwen is mogelijk het gevolg van het uitgesproken reliëf. Dit zorgt er namelijk voor dat op korte afstand verschillende groeiomstandigheden voorkomen. Om dit 'landbouwtechnisch' probleem op te lossen zijn mogelijk al in de Late Middeleeuwen lichte egalisatie werkzaamheden uitgevoerd. Het ontbreken van of de geringe dikte van moder-B op de hoge terreindelen is hierdoor te verklaren. Als gevolg van het landbouwkundig gebruik is de vindplaats uit het Mesolithicum verstoord. De vondststrooiing van vuursteen is namelijk volledig of in ieder geval voor het grootste deel opgenomen in de bouwvoor, waardoor informatie over de interne structuur van de vinplaats verloren is gegaan. Door het gemis van deze informatie is de vindplaats minder waardevol. Aanbevelingen Op grond van het ontbreken van waardevolle archeologische resten wordt ten aanzien van het plangebied geen vervolgonderzoek aanbevolen. De voorgenomen bodemingrepen kunnen, voor zover het de archeologische waarden betreft, zonder beperkingen worden uitgevoerd.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-zvf-h3rf
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-zvf-h3rf
Provenance
Creator B.J. Moonen
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor m verbruggen; RAAP Archeologisch Adviesbureau
Publication Year 2020
Rights CC-BY-4.0; info:eu-repo/semantics/openAccess; http://creativecommons.org/licenses/by/4.0
OpenAccess true
Contact m verbruggen (RAAP)
Representation
Resource Type Dataset
Format text/xml; application/pdf
Size 7122; 7312; 810; 6334084; 3211
Version 1.0
Discipline Humanities