Getuigen Verhalen, Reis van de Razzia, interview met Gerard Woudstra

DOI

GERARD WOUDSTRA /p>Gerard Woudstra was zeventien jaar toen hij mee moest met de razzia. Hij kwam samen met een vriend per schip en trein, aan in Krottendorf, wat vlakbij de (huidige) Tsjechische grens ligt. Daar heeft hij gewerkt in een blikwarenfabriek waar hij een vingertop verloor. Dat is gaan ontsteken en uiteindelijk is hij de hele vinger kwijtgeraakt. Ook heeft hij geleden aan een hongeroedeem.Meneer Woudstra gaf aan dat de groep waarmee hij samenwerkte nogal divers en weinig solidair met elkaar was. Hij kreeg wel salaris en had een relatieve vrijheid om ruilhandel te drijven met de boeren uit de omgeving. Daarnaast was er wel contact met de familie via een enkele brief. Eén van deze brieven leest hij ook voor.Na de bevrijding is hij teruggekeerd naar Rotterdam waar hij al snel zijn dagelijkse leven oppakt. De razzia speelt daarin niet of nauwelijks een rol.

SAMENVATTING VAN HET ONDERWERP. De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’. Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk”.

Inhoud bestand _foto:documenten en foto's van geïnterviewde, beschrijving van de items in het bestand zelf.

GERARD WOUDSTRA /p>Gerard Woudstra was seventeen years old when he had to go on the raid. He arrived with a friend by ship and train in Krottendorf, which is close to the (current) Czech border. There he worked in a tinware factory where he lost a fingertip. It became infected and he eventually lost the entire finger. He also suffered from hunger edema.Mr. Woudstra indicated that the group he worked with was quite diverse and showed little solidarity with each other. He did receive a salary and had relative freedom to barter with the farmers in the area. In addition, there was contact with the family through the occasional letter. He also reads one of these letters.After the liberation he returned to Rotterdam where he quickly resumed his daily life. The raid played little or no role in this.

SUMMARY OF THE SUBJECT. On the evening of 9 November 1944, a cordon was placed around Rotterdam and Schiedam by the German army. All important bridges and strategic points were closed off, trams were no longer running and telephone traffic was blocked. On the following two days, more than 52,000 Rotterdammers and Schiedammers between the ages of seventeen and forty were arrested and taken to Germany to perform forced labour there, often in appalling conditions. The Rotterdam Raid was one of the largest manhunts that the German National Socialist regime ever conducted. The resistance newspaper Vrij Nederland reacted with shock, writing on 14 December 1944: ‘Fifty thousand Dutch men let themselves be led away like sheep and just as many women watch as their husbands and sons are led defenceless to Hitler’s slaughterhouse’. The project Journey of the Razzia is based on filmed testimonies of men who experienced the raid and the subsequent journey, to fill a gap in the historiography and to provide insight into the events based on the theme "Maneuverability of an individual in a society under pressure”.

GERARD WOUDSTRA /p>Gerard Woudstra war siebzehn Jahre alt, als er an dem Überfall teilnehmen musste. Er kam mit einem Freund per Schiff und Zug in Krottendorf an, das nahe der (heutigen) tschechischen Grenze liegt. Dort arbeitete er in einer Weißblechfabrik, wo er eine Fingerspitze verlor. Es kam zu einer Infektion und er verlor schließlich den ganzen Finger. Außerdem litt er an Hungerödemen.Herr Woudstra gab an, dass die Gruppe, mit der er arbeitete, recht heterogen sei und wenig Solidarität untereinander zeige. Er erhielt ein Gehalt und hatte relative Freiheit, mit den umliegenden Bauern Handel zu treiben. Darüber hinaus bestand gelegentlicher Briefkontakt mit der Familie. Einen dieser Briefe liest er auch.Nach der Befreiung kehrte er nach Rotterdam zurück, wo er schnell seinen Alltag wieder aufnahm. Der Überfall spielt dabei keine bis kaum eine Rolle.

ZUSAMMENFASSUNG THEMA. Am Abend des 9. November 1944 errichtete die deutsche Armee eine Sperre um Rotterdam und Schiedam. Alle wichtigen Brücken und strategischen Punkte wurden abgesperrt, Straßenbahnen fuhren nicht mehr und der Telefonverkehr war unterbrochen. An den beiden folgenden Tagen wurden über 52.000 Einwohner Rotterdams und Schiedams im Alter zwischen 17 und 40 Jahren festgenommen und nach Deutschland verschleppt, um dort unter oft entsetzlichen Bedingungen Zwangsarbeit zu verrichten. Die Razzia in Rotterdam war eine der größten Menschenjagden, die das nationalsozialistische Regime in Deutschland jemals durchgeführt hat. Die Widerstandszeitung Vrij Nederland reagierte schockiert und schrieb am 14. Dezember 1944: „Fünfzigtausend Niederländer ließen sich wie Schafe abführen und ebenso viele Frauen mussten zusehen, wie ihre Männer und Söhne wehrlos zu Hitlers Schlachthaus geführt wurden.“. Das Projekt „Journey of the Razzia“ basiert auf gefilmten Zeugenaussagen von Männern, die die Razzia und die anschließende Reise miterlebt haben, um eine Lücke in der Geschichtsschreibung zu schließen und unter dem Thema „Der Handlungsspielraum eines Individuums in einer Gesellschaft unter Druck“ Einblicke in die Ereignisse zu geben.

Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daaropvolgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden. De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk".De getuigenissen in Reis van de Razzia zijn gedaan door mannen die nu gemiddeld 87 jaar oud zijn en indertijd, eind 1944, tussen de 17 en 21 jaar oud waren. In de getuigenissen van deze jongens valt te horen wat hun overkomen is tijdens de oorlogsjaren en wat hun handelingsruimte was ten tijde van de razzia. Maar ook hoe de ervaring van de reis van de razzia, naar Duitsland en Oost-Nederland, hun verzelfstandiging in de hand heeft gewerkt.Na de bevrijding pakten de jongens de draad weer op, in een groot aantal gevallen nog onderbroken door de politionele acties in Indonesië. Maar uiteindelijk kregen ze een eigen leven, een eigen gezin, in een Nederland dat volop in het teken stond van de wederopbouw.Het project bestaat uit 76 interviews. Ieder interview is beschikbaar als afzonderlijke dataset met een eigen Persistent Identifier. Iedere dataset is als volgt opgebouwd: Bestand .docx-bestand is de transcriptie in Word. Bestand _3, indien aanwezig, bevat een beschrijving van de route die geïnterviewde heeft afgelegd.* Soms heeft de geïnterviewde aanvullende informatie, zoals foto's of een (eerder geschreven) verslag, beschikbaar gesteld. Deze informatie is dan opgenomen als _data en/of _fotobestand in de desbetreffende dataset. De inhoud wordt beschreven in het opmerkingenveld van de dataset.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-z9a-s4ut
Metadata Access https://ssh.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-z9a-s4ut
Provenance
Creator E. J. de Jager
Publisher DANS Data Station Social Sciences and Humanities
Contributor NIOD; E. J. de Jager MA; Erik J. de Jager MA; T. Broere (Transcriber for Stichting Reis van de Razzia); S. Coppens (Researcher for Stichting Reis van de Razzia); A. Oosthoek (Historical Advisor for Stichting Reis van de Razzia); E. Hafkamp (Production Consultant for Erik J de Jager Documentary Films)
Publication Year 2014
Funding Reference Funding Agency: Dr. Hendrik Muller's Vaderlandsch Fonds ; Funding Agency: Van Ommeren-de Voogt Stichting ; Funding Agency: Stichting Swart van Essen ; Funding Agency: van Capellen Stichting ; Funding Agency: Stichting de Groot Fonds ; Funding Agency: Stichting Fonds Schiedam Vlaardingen e.o. ; See contributor
Rights CC-BY-NC-SA-4.0; info:eu-repo/semantics/openAccess; http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0
OpenAccess true
Contact NIOD (NIOD Institute for War, Holocaust and Genocide Studies); E. J. de Jager MA (Erik J. de Jager Documentary Films & Projects)
Representation
Resource Type video 2k, pdf; Dataset
Format application/zip; application/pdf; application/msword; video/mp4
Size 37984; 120355; 111104; 6415584; 315040806; 504829
Version 2.1
Discipline Agriculture, Forestry, Horticulture, Aquaculture; Agriculture, Forestry, Horticulture, Aquaculture and Veterinary Medicine; History; Humanities; Life Sciences; Social Sciences; Social and Behavioural Sciences; Soil Sciences