In opdracht van Woningstichting Laarbeek heeft archeologisch onderzoeksbureau Becker & Van de Graaf bv in maart 2011 een archeologisch bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek (IVO) verkennende fase (door middel van boringen) uitgevoerd aan de Hertog Janstraat 2, te Lieshout, gemeente Laarbeek. De aanleiding voor dit onderzoek is de aanvraag van een omgevingsvergunning voor de bouw van 12 woningen. Graafwerkzaamheden ten behoeve van deze ontwikkeling zullen zorgen voor een bodemverstoring tot op een onbekende diepte. De kans bestaat dat eventueel aanwezige archeologische waarden hierdoor verstoord dan wel vernietigd zullen worden. Bij het bureauonderzoek bleek dat het plangebied in het zuidelijk zandgebied van Nederland ligt. In de ondergrond komen laatpleistocene matig fijne tot fijne, zwak siltige zandafzettingen voor die tot de Formatie van Boxtel behoren. Dit dekzand is aan het eind van de laatste ijstijd afgezet, tijdens het Weichselien. Op de geomorfologische kaart is het plangebied gekarteerd als een dekzandrug al dan niet met een oud bouwlanddek. Gezien de datering van de afzetting van dit dekzand kunnen in de top ervan archeologische waarden worden verwacht vanaf het Laat Paleolithicum. Op de bodemkaart is het plangebied gekarteerd als hoge zwarte enkeerdgrond. Dit houdt in dat een minimaal 50 cm dik humeus dek op het dekzand is opgebracht ter bevordering van de vruchtbaarheid van het land. Dit humeuze dek kan al sinds de Late Middeleeuwen zijn opgebracht en kan daardoor archeologische waarden vanaf deze periode bevatten en onderliggende oudere waarden hebben beschermd. Op basis van historisch kaartmateriaal is het plangebied vanaf het begin van de 19de eeuw in gebruik geweest als boomgaard. Door het gebruik van het plangebied als bouwland kan de top van het dekzand door verploeging zijn verstoord. Uit het veldonderzoek is gebleken dat de top van het dekzand onder het humeuze dek mogelijk intact is. Op grond van de ligging van het plangebied op een dekzandrug, afgedekt door een onverstoorde enkeerdbodem heeft het plangebied een (middel)hoge verwachtingswaarde voor het aantreffen van archeologische resten vanaf het Laat Paleolithicum tot en met de Nieuwe Tijd. Het humeuze dek zelf kan sinds de Late Middeleeuwen zijn opgebracht. Om deze reden kunnen in dit dek archeologische waarden vanaf de Late Middeleeuwen aanwezig zijn. Gezien een dikte vanaf 75 - 145 cm van het humeuze dek is sprake van hoge zwarte enkeerdgronden. Op basis van de resultaten van het bureauonderzoek en het veldonderzoek worden in de ondergrond van het plangebied archeologische waarden verwacht in de vorm van resten van bijvoorbeeld bewoning of begravingen die dateren vanaf de Bronstijd tot en met de Late Middeleeuwen en Nieuwe Tijd. Bij werkzaamheden die dieper reiken dan 55 cm onder het maaiveld (circa 14,1 m NAP) binnen van het plangebied wordt vervolgonderzoek aanbevolen in de vorm van een proefsleuven. Middels een proefsleuvenonderzoek wordt inzicht verkregen in de aan- of afwezigheid van archeologische sporen. Een proefsleuvenonderzoek geeft tevens duidelijkheid over de aard, ouderdom en verspreiding van de vindplaats en mogelijk ook inzicht in de waarde ervan.
