Paleolandschappelijke opname Leeuwarden-Bullepolder (GIA-140)

DOI

De terp van Leeuwarden-Bullepolder ligt in het klei-op-veengebied ten noordoosten van de stad Leeuwarden. In 2015 is een deel van de terp opgegraven waarbij bewoningsporen uit de midden- en late ijzertijd en Romeinse tijd werden aangetroffen. Tijdens de opgraving zijn geologische opnamen verricht in de profielwanden van de werkputten. Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat in de midden-ijzertijd het oligotrove veen op deze plek ontgonnen werd en vervolgens geschikt gemaakt werd voor bewoning. Door de veenontginning daalde de bodem waardoor in de late ijzertijd het gebied overstroomd werd tijdens extreem hoge waterstanden. Aanvankelijk liep de top van het ontwaterde veen tijdens hoge waterstanden niet onder water, maar ging drijven. Onder het drijvende veen werden oplichtings- of klapkleien gevormd. In de loop van de tijd nam het drijvende vermogen van het veen af en raakte het overstroomd bij hoogwater. Vanaf die tijd was het nodig om terpen op te werpen in het gebied om droog te kunnen wonen. Tijdens de overstromingen vormde zich een laag kwelderklei op het veen. De opslibbing van het veen werd aan het einde van de Romeinse tijd en de volksverhuizingstijd onderbroken door hernieuwde veengroei. Dit zogeheten Tinga-achtige veen kon zich ontwikkelen omdat de antropogene ontwatering niet meer werd onderhouden wegens de sterk afgenomen bewoningsintensiteit in het gebied. In de middeleeuwen nam bewoning in het gebied weer toe met als gevolg dat de sedimentatie van kwelderklei hervatte. Dit proces ging door tot aan de bedijking van het gebied in de late middeleeuwen.

Identifier
DOI https://doi.org/10.17026/dans-xm4-bhjx
Metadata Access https://archaeology.datastations.nl/oai?verb=GetRecord&metadataPrefix=oai_datacite&identifier=doi:10.17026/dans-xm4-bhjx
Provenance
Creator P.C. Vos; M. Bakker
Publisher DANS Data Station Archaeology
Contributor B.I. Smit; Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Publication Year 2022
Rights DANS Licence; info:eu-repo/semantics/restrictedAccess; https://doi.org/10.17026/fp39-0x58
OpenAccess false
Contact B.I. Smit (Cultural Heritage Agency)
Representation
Resource Type Dataset
Format application/pdf; application/zip
Size 4663592; 24672
Version 1.0
Discipline Earth and Environmental Science; Environmental Research; Geosciences; Humanities; Natural Sciences