ADC ArcheoProjecten heeft een Archeologische Opgraving uitgevoerd voor het plangebied Valkenburgse Meer vindplaats 2. Een groot gedeelte van de huidige zuidelijke oever van het meer zal worden afgegraven. Het plangebied heeft een oppervlakte van ca. 20 ha en is momenteel in gebruik als akkerland, grasland en recreatiegebied.Het onderzoeksgebied heeft een omvang van 6468 m2 en bestaat uitsluitend uit vindplaats 2. In het gebied zijn twaalf werkputten aangelegd. Het veldwerk is uitgevoerd van 5 tot en met 21 juli 2021.Het plangebied is in drie zones, noord, centraal en zuid, opgegraven. In de noordelijke zone zijn kavelgreppels en off site sporen aangetroffen. De kern van de bewoning lag in de centrale zone en in de zuidelijke zone lag een verlandde geul.De nederzetting bestaat uit een boerderij met daaromheen enkele afvalkuilen en kavelgreppels en is gedurende enkele generaties in gebruik geweest. Op basis van het botanisch en zoölogisch onderzoek is vastgesteld dat het een gemengd boerenbedrijf betrof met de focus op veeteelt. Zowel het aardewerk als de 14C-dateringen plaatsen de vindplaats in de Late IJzertijd en Vroeg Romeinse tijd. Via de bevaarbare geul kon men via deze nederzetting van het legioensfort Valkenburg naar Leiden varen met platbodems. Deze transportroute lijkt ook het bestaansrecht van de nederzetting te zijn, op het moment dat de geul verland was aan het begin van de Midden Romeinse tijd, wordt ook de nederzetting verlaten.