Econsultancy heeft een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd voor de Boschweg 118 te Schijndel in de gemeente Meierijstad. Ter plekke van het zuidelijke deel van plangebied zullen over een oppervlakte van circa 1850 m2 nieuwe woningen worden gerealiseerd, met kelders met ruimte voor parkeerplaatsen, fietsenstalling en berging. Daarnaast wordt een bovengrondse parkeerplaats aangelegd. De maximale verstoringsdiepte van de geplande civieltechnische graafwerkzaamheden is nog niet bekend, omdat de ontwikkelingsplannen zich nog in de beginfase bevinden. Binnen het archeologisch onderzoek wordt noodzakelijk geacht om te bepalen of er een gerede kans is dat archeologische waarden wel of niet aanwezig (kunnen) zijn in de ondergrond, die door de voorgenomen bodemingrepen kunnen worden aangetast/verloren kunnen gaan. Daarom is het binnen het kader van de Erfgoedwet (1 juli 2016) verplicht voorafgaand archeologisch onderzoek uit te voeren.
Gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel Op basis van het archeologisch vooronderzoek is de volgende verwachting opgesteld. De verwachting op de aanwezigheid van archeologische resten uit het (Laat-)Paleolithicum en Mesolithicum, dus activiteiten samenhangend met jagers-verzamelaars economieën, is laag, met name omdat het plangebied ligt op een dekzandlandschap zonder gradiëntzones in de nabijheid. De verwachting op de aanwezigheid van archeologische resten uit het Neolithicum tot en met de Nieuwe tijd is hoog. Sporen en vondsten uit het Neolithicum tot en met de Vroege-Middeleeuwen kunnen verwacht worden in de top van de dekzandafzettingen. Archeologische resten uit de Late-Middeleeuwen en de Nieuwe tijd kunnen ook in het bovenliggende plaggendek tot aan het maaiveld aanwezig zijn.
Gevolgde onderzoeksmethode Tijdens het veldwerk is op kleine punten afgeweken van de methodiek zoals beschreven in het Programma van Eisen. Met name Werkput 2 in het zuidwestelijke deel van het plangebied diende enkele meters verplaatst te worden, vanwege de aanwezigheid van enkele gronddepots. In totaal zijn twee proefsleuven aangelegd in het zuidoostelijke en zuidwestelijke deel van het plangebied. De proefsleuven hadden een omvang van circa 25 bij 4 meter en zijn aangelegd tot in de top van de natuurlijke afzettingen (dekzand), op een diepte van circa 70 à 80 centimeter beneden het maaiveld. De top van het vlak (Vlak 1) van de zuidoostelijk gelegen proefsleuf (Werkput 1) lag op een hoogte van tussen de circa 6,16 en 6,44 meter +NAP, en die van de zuidwestelijk gelegen proefsleuf (Werkput 2) op een hoogte van tussen de 6,02 en 6,37 meter +NAP.
Resultaten Proefsleuvenonderzoek Tijdens het veldonderzoek is de volgende bodemopbouw aangetroffen. In Werkput 1 in het zuidoostelijke deel van het plangebied is een bodemopbouw aangetroffen van een (sub)recent opgebracht zandpakket, waarin o.a. fragmenten plastic aanwezig waren, met een dikte van circa 70 centimeter, op de C-horizont van het dekzand, bestaande uit matig fijn, zwak siltig zand met roestvlekken. In de top van het dekzand was een lichtbruine, gevlekte zandlaag aanwezig die als akker- en/of bioturbatielaag is geïnterpreteerd. In Werkput 2 in het zuidwestelijke deel van het plangebied is een soortgelijke bodemopbouw aangetroffen met dit verschil dat een bruinzwarte, sterk humeuze zandlaag aanwezig was tussen het (sub)recent opgebrachte zandpakket van circa 60 à 70 centimeter dik en het dekzand (C-horizont). In het vlak was duidelijk zichtbaar dat de sterk humeuze zandlaag verspit was en zich deels in rechthoekige blokken aftekende in de top van het dekzand. De in Werkput 2 aangetroffen bodemopbouw kan mogelijk verklaard worden door de vroegere aanwezigheid van een ven in dit deel van het plangebied (conform informatie van Heemkundekring Schijndel). In ieder geval lijkt in het westelijke deel van het plangebied sprake te zijn (geweest) van mogelijk een lager gelegen, nat dekzandlandschap.
In Werkput 1 zijn zes sporen aangetroffen, bestaande uit een (afval)kuil, twee greppels, en drie paalkuilen. In de (afval)kuil, die beide greppels doorsnijdt, en één greppel, zijn aardewerkfragmenten, dierlijk botmateriaal, en metaal (mogelijk spijkers) aangetroffen, en is een grondmonster (macrobotanisch) verzameld. Het aardewerk, bestaande uit blauwgrijs aardewerk en steengoed, kan typologisch in de Late-Middeleeuwen (late 13e tot vroege 14e eeuw) gedateerd worden. In Werkput 2, zijn acht sporen aangetroffen. Deze sporen zijn geïnterpreteerd als mogelijke natuurlijke sporen, een (sub)recente verstoring, en vijf sporen die samenhangen met een mogelijk vroeger aanwezig ven, moerige bodems en verspitting hiervan, of eventueel oude moesbedden.
Selectieadvies In het zuidoostelijke deel van het plangebied zijn sporen en vondsten aangetroffen uit de Late-Middeleeuwen. Deze archeologische resten kunnen als behoudenswaardig worden gekwalificeerd. Geadviseerd wordt om de behoudenswaardige archeologische resten ex situ te behouden door het uitvoeren van een vervolgonderzoek in de vorm van een opgraving. Bovenstaand betreft het advies van Econsultancy. Het definitieve selectiebesluit zal worden genomen door de bevoegde overheid, de gemeente Meierijstad.
