Inleiding
In het najaar van 2013 en het voorjaar van 2014 en 2015 zijn in opdracht van Cincera diverse natuurinrichtingsmaatregelen binnen de gemeenten Veldhoven en Eersel archeologisch begeleid door RAAP Archeologisch Adviesbureau. De ingrepen maakten deel uit van het WILG Inrichtingsplan en zijn op initiatief van de toenmalige Dienst Landelijk Gebied Tilburg (DLG) uitgevoerd; Cincera trad op als directievoerder voor dit project. De bodemverstorende werkzaamheden vonden plaats binnen een gebied van ongeveer 1.627 ha en bestonden onder meer uit: - de aanleg van paddenpoelen; - het ontgraven van oevertaluds van bestaande waterlopen; - het graven van nieuwe sloten; - het dempen van bestaande sloten; - het verwijderen en plaatsen van duikers; - het saneren van verontreinigde bodems.
Resultaten
Tijdens de archeologische begeleiding zijn twee archeologische vindplaatsen aangetroffen; deze bleken echter niet behoudenswaardig.
De eerste vindplaats kwam aan het licht in wegnummer 18 op een dekzandrug en onder een esdek. Ze is aangetroffen binnen het zogenaamde escomplex van Wintersel. Tijdens het opschaven van het bodemprofiel in een greppel zijn in de oude akkerlaag tussen 80 en 95 cm -Mv houtskoolpartikels, verbrande leem en enkele archeologische vondsten uit de Prehistorie en Late Middeleeuwen aangetroffen. De huidige vindplaats vormt een sterke aanwijzing voor nederzettingen uit de Prehistorie, maar ook Late Middeleeuwen in de directe omgeving.
De tweede vindplaats kwam aan het licht in deelgebied A1 bij plagwerkzaamheden op 25 cm -Mv in de bouwvoor. De vondst betreft een vuurstenen afslag. Omdat diagnostische kenmerken op het artefact ontbreken, kan dit niet nauwkeuriger gedateerd worden dan in de Steentijd. De locatie waar het vuurstenen artefact is aangetroffen (overgang laagte naar dekzandrug), beantwoordt aan de locatiekeuze voor een kampement van jager-verzamelaars uit de Steentijd. Ondanks het feit dat het ontgraven vlak goed was uitgeregend (goede vondstzichtbaarheid), heeft de inspectie geen andere artefacten opgeleverd. Hoogstwaarschijnlijk betreft het een losse vondst.
In de overige deelgebieden kwamen buiten enkele recente verstoringen geen sporen of vondsten aan het licht. Dit had voornamelijk te maken met de plaatselijke bodemomstandigheden. Veruit de meeste deelgebieden behoorden vroeger tot het uitgestrekte natte heidegebied rond Oerle en Wintelre. De waterlopen die in dit gebied voorkomen, zoals de Bruggenrijt, zijn gegraven waterlopen om het gebied te ontwateren. Natuurlijke beekafzettingen zijn tijdens de archeologische begeleiding dan ook niet aangetroffen. Het merendeel van de bodems die aan het licht kwamen, waren gooreerdgronden en natte veldpodzolgronden. Ook de agrarische ontginning van het gebied heeft zijn neerslag nagelaten in de bodem. De natuurlijke ondergrond (C-horizont) bleek in veel gevallen geraakt of verstoord door de ploegschaar.
Aanbevelingen In de reeds onderzochte deelgebieden worden geen archeologische vindplaatsen meer verwacht. Archeologisch vervolgonderzoek bij eventueel toekomstig graafwerk wordt binnen de deelgebieden niet meer noodzakelijk geacht op basis van de huidige onderzoeksresultaten. Bijzondere aandacht dient uit te gaan naar toekomstige graafwerkzaamheden binnen het escomplex van Wintersel. Afhankelijk van de aard van de ingreep dient hier een proefsleuvenonderzoek dan wel een intensieve archeologische begeleiding van de graafwerkzaamheden plaats te vinden.
Dit rapport geeft uitsluitend (selectie)adviezen. Om deze te laten bekrachtigen in een selectiebesluit, kan contact worden opgenomen met de bevoegde overheid (gemeenten Eersel en Veldhoven). Als contactpersoon voor de gemeente Veldhoven treedt op: mevrouw M. Scharenborg. Als contactpersoon voor de gemeente Eersel treedt op: de heer P. Kieboom. Als contactpersonen voor RAAP treden op: de heren N. Sprengers of J. Roymans.
